Het curriculum van de 21e eeuwse vaardigheden in beweging

“Nu is besloten om over te gaan op een nieuwe categorisering van vaardigheden die expliciet de verbinding legt met kennis en vakinhouden”. Een interessant besluit van het SLO, het landelijk expertisecentrum dat onderwijscurricula ontwikkelt in opdracht van het OCW. Zij gaven aan niet langer de termen en het model van de 21e eeuwse vaardigheden te gebruiken en over te gaan op een andere indeling. Wat houdt deze aankondiging precies in, wat zijn de gevolgen van deze ingestoken weg voor het onderwijs en hoe gaan wij, RobotWise hiermee om? Op deze vragen, proberen wij het antwoord te vinden.

De achtergrond

De term 21^e eeuwse vaardigheden of 21^st Century Skills komt uit 2008. Vaardigheden, zoals kritisch en creatief denken, communiceren en computational thinking werden onder één noemer geplaatst en samengebracht in een model. Van deze verschillende vaardigheden is bewezen dat de generatie van de 21^e eeuw deze goed kan gebruiken ter voorbereiding op de behoeftes van de snel veranderende maatschappij. Scholen konden met behulp van het model deze vaardigheden verweven in hun curriculum.

Waarom een verandering in definiëring?

In de loop der jaren kwamen er voortschrijdende inzichten en plaatsten relevante organisaties kanttekeningen bij de indeling van het SLO-model. Vanuit de hoek van een aantal cognitieve psychologen kwam bijvoorbeeld het commentaar dat het 21e eeuwse vaardigheden-model suggereerde dat vaardigheden onafhankelijk konden worden geoefend, dus zonder context. (De Groot, 1946)¹ “Ook vragen deze van leerlingen, bijvoorbeeld wanneer het gaat om in algemene zin, expertgedrag dat ze onmogelijk al kunnen laten zien, want het ontbreekt hen aan kennis en vaardigheden om complexe problemen interdisciplinair op te lossen (zie bijv. Tricot & Sweller, 2014, Janssen, 2020).”² Volgens tegenhangers zijn soms juist specifieke leer- en denkvaardigheden nodig, die gericht zijn op bepaalde type vakken en beroepen.

Nieuwe categorisering SLO

Het SLO heeft nu een nieuwe indeling van vaardigheden gepubliceerd met de achterliggende gedachte dat alle afzonderlijke vaardigheden met elkaar verbonden zijn en invloed op elkaar hebben. Hierbij laten zij de termen 21st Century Skills en 21 eeuwse vaardigheden varen omdat ze volgens hen niet langer de lading dekken. Zij hebben onderstaand model ontwikkelt waarover je meer kunt vinden op de website van het SLO.

Het stimuleren van vaardigheden én meer

Eén van de uitgangspunten van RobotWise is; talentontwikkeling met behulp van sociale, educatieve robots. Om uit te leggen wat wij met onze (les)programma’s willen bereiken, hanteren wij ook de term 21e eeuwse vaardigheden. Het is immers een bekende term binnen het onderwijs en veel scholen en docenten weten wat we hiermee bedoelen. Echter, de 21^e eeuwse vaardigheden is maar één van de onderdelen waar wij ons binnen het onderwijs op focussen.

In onze lessen gaan leerlingen op een andere, interactieve manier met leerstof aan de slag waarbij we onder meer stimuleren dat ze samenwerken, problemen oplossen, onderzoeken en evalueren. Deze vaardigheden verbinden wij met kwaliteiten die naar onze mening onmisbaar zijn voor de toekomst en talentontwikkeling van leerlingen. Zo combineren we in onze programma’s didactische activerende werkvormen en versterken leerlingen hun executieve functies zoals planning en organisatie. De inzet van robots gebruiken we als effectief en aantrekkelijk hulpmiddel.

Het effect van de nieuwe categorisering op RobotWise

“De nieuwe categorisering van het SLO zal voor onze programma’s niet meteen een revolutie teweegbrengen”, geeft oprichter Tamar Neter aan “Het maakt voor RobotWise in principe niet uit welke modellen of namen er aan essentiële vaardigheden worden gekoppeld. Wij verbinden kennis al vanaf onze oprichting in 2017 met vaardigheden en talenten.” RobotWise vindt het belangrijker om te achterhalen wat het onderwijs van de verandering vindt. Zij moet immers vaker meebewegen met nieuwe trends, modellen en methodes. Wat zijn de gevolgen voor hun lesmethodes en hoe wenselijk is deze verandering en andere definiëring van vaardigheden?” Om antwoord te krijgen op deze vragen gaan we veldonderzoek doen. We gaan binnenkort in gesprek met verschillende onderwijsexperts, bestuurders,. Met als hoofdvraag: “Wat is jouw visie op deze nieuwe categorisering en welke impact heeft het bij jou op de werkvloer?”

Wil je meer lezen over hoe wij denken over de toekomst van leerlingen? Hoe je binnen net onderwijs een goede fundering kan leggen? Lees dan verder op onze onderwijspagina’s voor het basisonderwijs en voortgezet onderwijs.